Tinh dầu và những lợi ích bất ngờ khi sử dụng chúng

Ngày nay, tinh dầu được sử dụng rộng rãi với nhiều mục đích khác nhau. Tinh dầu còn được xem như một liệu pháp an toàn để chăm sóc sức khỏe hiệu quả. Vậy tinh dầu là gì? Chúng có những lợi ích gì?

Tinh dầu được sử dụng nhiều trong đời sống

Tinh dầu là gì?

Tinh dầu là một loại dạng chất lỏng chứa các hợp chất thơm dễ dàng bay hơi. Chúng được chiết xuất từ nhiều phương pháp khác nhau như từ lá cây, thân cây, hoa, vỏ cây, rễ cây hoặc những bộ phận khác của thực vật.

Tinh dầu được chia thành các loại như sau:

- Tinh dầu nguyên chất

Tinh dầu nguyên chất là tinh dầu chưa pha chế với các thành phần hóa học khác, chiết xuất 100% từ thực vật thiên nhiên với một hàm lượng nhất định (có thể uống được), rất tốt và an toàn cho sức khỏe (ngoại trừ một số loại tinh dầu được khai thác từ các loại thảo dược không ăn được ở dạng thô như lộc đề, bách,... Tinh dầu nguyên chất thường được pha với các loại hóa học khác để tạo ra tinh dầu không nguyên chất mà vẫn giữ được hương của tinh dầu.

- Tinh dầu tổng hợp

Đây là loại tinh dầu có mùi thơm tương tự với tinh dầu tự nhiên nhưng được tạo thành qua con đường tổng hợp hóa học (dầu thơm). Tinh dầu tổng hợp này được tạo thành bằng việc kết hợp các loại hóa chất bắt chước theo mùi của tinh dầu thiên nhiên.

Những phương pháp sản xuất tinh dầu

Tinh dầu thường được sản xuất bằng một vài phương pháp như sau:

- Phương pháp chưng cất hơi nước

Phương pháp chưng cất hơi nước sẽ tạo ra tinh dầu có độ tinh khiết cao, được sử dụng cho những loại tinh dầu chiết từ lá, hoa, rễ và vỏ cây. Chẳng hạn như các loại tinh dầu oải hương, nhài, bạc hà, đàn hương, sả chanh,...

Những nguyên liệu sẽ được cho vào bình kín để nấu lên, hơi nước đem theo tinh dầu qua bình ngưng tụ lại thành hỗn hợp chất lỏng. Lúc này, lớp nước và tinh dầu sẽ xảy ra. Sau đó, khi chiết xuất sẽ tiến hành tách nước và loại bỏ tạp chất để thu được tinh dầu nguyên chất.

Điểm nổi bật của phương pháp này là có thể tạo ra tinh dầu một cách nhanh chóng. Người thực hiện có thể biết được sẽ biến đổi dưỡng chất của tinh dầu. Lưu ý rằng nếu nhiệt độ quá cao thì các hợp chất trong tinh dầu sẽ bị biến đổi theo hướng tiêu cực.

- Phương pháp chiết xuất bằng dung môi

Phương pháp này áp dụng cho những loại tinh dầu như tinh dầu hoa vì chúng khó chiết xuất và dễ dàng bay hơi. Bạn sẽ cần sử dụng chất dung môi (rượu, axeton, propan và hexan) để kéo tinh dầu lại, giảm sự bay hơi của tinh dầu. Chính vì thế, ưu điểm của phương pháp này giúp chiết xuất từ tinh dầu nguyên chất rất cao.

- Phương pháp ướp

Một phương pháp sản xuất tinh dầu khác là sử dụng phương pháp ướp để lấy tinh dầu từ các loại hoa. Phương pháp này sử dụng một khuôn gỗ, đặt lên đáy tấm thủy tinh được phết mỡ lợn cả 2 mặt, lớp thủy tinh dày khoảng 3mm. Đặt lên trên bề mặt một lớp lụa mỏng, tùy vào nhu cầu sử dụng mà rải lên khoảng 30 -80g hoa tươi khô ráo và không bị dập nát.

Khoảng 35 - 40 khuôn gỗ được xếp chồng lên nhau và để trong phòng kín. Sau 24 - 72 giờ tùy theo từng loại hoa mà sẽ thay lớp hoa mới cho đến khi chất béo bão hòa tinh dầu. Có thể sử dụng mỡ có chứa tinh dầu tự nhiên hoặc tách riêng tinh dầu bằng alcohol. Quá trình này rất công phu và đòi hỏi cần nhiều thời gian để thực hiện.

- Phương pháp ép lạnh

Ép lạnh là phương án thường được sử dụng để chiết xuất từ vỏ của quả (tinh dầu của cam, quýt, bưởi, chanh,...) hoặc những loại thực vật dễ chiết xuất được tinh dầu. Tinh dầu này được chiết xuất bằng phương pháp ép lạnh không bị tác dụng bởi nhiệt. Chính vì thế mà phương pháp này có thể cho ra được lượng tinh dầu có hàm lượng và mùi vị đạt chuẩn nhất.

Có nhiều phương pháp để chiết xuất tinh dầu nguyên chất

Những lợi ích của tinh dầu với sức khỏe

Mặc dù tinh dầu được sử dụng rộng rãi nhưng ít người biết đến khả năng của các loại tinh dầu để điều trị một số tình trạng sức khỏe, cụ thể như sau:

- Căng thẳng và lo lắng

Người ta ước tính rằng 43% những người bị căng thẳng và lo lắng sử dụng một số hình thức, liệu pháp thay thế để giúp giảm các triệu chứng. Mùi hương của một vài loại tinh dầu có thể hoạt động cùng với liệu pháp truyền thống để điều trị lo âu và giảm bớt căng thẳng.

- Nhức đầu và đau nửa đầu

Vào những năm 90, một vài nghiên cứu thực hiện ứng dụng tinh dầu đã phát hiện ra rằng việc thoa hỗn hợp dầu bạc hà và ethanol lên trán và thái dương sẽ giúp giảm tình trạng đau đầu. Không những thế, khi thoa hỗn hợp hoa cúc và dầu mè lên thái dương có thể trị chứng đau đầu và đau nửa đầu. Tuy nhiên, cũng cần có thêm nhiều nghiên cứu chuyên sâu về vấn đề này.

- Cải thiện giấc ngủ

Một vài mùi hương như tinh dầu oải hương giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ của phụ nữ sau sinh cũng như bệnh nhân mắc chứng bệnh tim. Theo kết quả đánh giá của 15 nghiên cứu về tinh dầu và giấc ngủ, kết quả thu được khi sử dụng các loại tinh dầu (chủ yếu hoa oải hương) có tác động tích cực đến thói quen ngủ.

- Giảm viêm

Tinh dầu còn có thể giúp chống lại tình trạng viêm nhiễm của cơ thể. Một nghiên cứu trên chuột cho thấy kết hợp sử dụng tinh dầu cỏ xạ hương và oregano giúp làm thuyên giảm bệnh viêm đại tràng.
Tuy nhiên, vẫn còn rất ít nghiên cứu trên người thực hiện kiểm tra các tác động của những loại dầu đối với bệnh viêm nhiễm nên hiệu quả, độ an toàn vẫn chưa được khẳng định.

Bên cạnh những công dụng của tinh dầu với sức khỏe thì tinh dầu còn có tác dụng với làm đẹp như sau:

- Chăm sóc da và tóc

Tinh dầu thẩm thấu tốt qua da, hấp thụ trực tiếp qua màng tế bào, làm chậm quá trình lão hóa, dưỡng mềm trắng da. Không những thế, tinh dầu còn là dưỡng chất rất tốt để nuôi dưỡng mái tóc.

- Hỗ trợ giảm cân

Tinh dầu bưởi giúp tăng cường sự trao đổi chất thì bạn có thể thêm vài giọt tinh dầu bưởi (loại uống được) vào nước để kiềm chế cơn thèm ăn. Ngoài ra còn có thể massage body với tinh dầu bưởi để giảm mỡ thừa, liệu pháp này được nhiều người ưa chuộng.
 
Sử dụng tinh dầu đúng cách để đảm bảo an toàn cho sức khỏe

Tính an toàn và tác dụng phụ khi sử dụng tinh dầu

Việc sử dụng kết hợp với dầu nền để sử dụng trên da thì hầu hết các loại tinh dầu đều được coi là an toàn. Tuy nhiên, nên hạn chế sử dụng một số đối tượng bao gồm phụ nữ mang thai, trẻ em và vật nuôi. 
Tuy nhiên, tinh dầu cũng mang đến một số tác dụng phụ như sau:

- Tác dụng phụ phổ biến của tinh dầu là phát ban, hen suyễn, đau đầu nếu như không sử dụng chúng được đúng cách.

- Trong tinh dầu quế có chứa nhiều phenol có thể gây kích ứng da và không nên sử dụng trên da nếu chưa kết hợp với dầu nền. Trong khi đó, tinh dầu từ họ cam quýt có thể làm gia tăng phản ứng của da với ánh nắng, đồng thời có thể xảy ra bỏng.

- Tinh dầu không được khuyến khích uống vì có thể gây hại cho cơ thể.

Tinh dầu an toàn nhất khi để hít hoặc thoa lên da nếu chúng được kết hợp với dầu nền. Đối với tinh dầu, việc sử dụng chúng có thể được xem như liệu pháp vô hại. Thế nhưng, nếu tình trạng sức khỏe của bạn nghiêm trọng hoặc đang dùng thuốc thì bạn cần tham khảo thêm ý kiến từ bác sĩ.

Trên đây là những chia sẻ về tinh dầu, hy vọng giúp bạn có thêm những thông tin hữu ích để hiểu thêm về dòng sản phẩm này.

Nếu bạn cần hỗ trợ, hãy gọi hotline: 1800 64 67 01 để được tư vấn tận tình.